Staat verdedigt klimaatbeleid in rechtszaak over Bonaire: Nederland voldoet aan zijn verplichtingen

In dit artikel:

Op 7 oktober voerde de Nederlandse staat in een Haagse rechtszaak aan dat zij met het huidige klimaatbeleid niet onrechtmatig handelt ten opzichte van de inwoners van Bonaire. Greenpeace heeft Nederland gedagvaard en eist dat het land uiterlijk in 2040 netto‑nuluitstoot bereikt en een “eerlijke bijdrage” levert aan het mondiale doel van maximaal 1,5°C opwarming. De zaak draait om de vraag of Nederland volgens het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (artikelen 2 en 8) voldoende doet om leven en privé‑leven van Bonairianen te beschermen.

De landsadvocaat erkende de klimaatrisico’s voor het Caribisch deel van het Koninkrijk — zoals zeespiegelstijging, stormen en temperatuurstijging — maar betoogde dat Nederland al veel onderneemt op nationaal, Europees en internationaal niveau. Als voorbeelden werden genoemd: de Nederlandse Klimaatwet, EU‑beleid onder de Green Deal en het Fit‑for‑55‑pakket, steun aan een EU‑voorstel voor 90% emissiereductie in 2040, en concrete maatregelen zoals verduurzaming van Tata Steel (geschatte CO2‑besparing 5–7 megaton per jaar). Cijfers van het PBL tonen volgens de staat een emissiereductie van 37% in 2024 ten opzichte van 1990; voor 2030 wordt 47–55% verwacht, met een kleine kans (<5%) om het uiterste streefdoel van 55% volledig te halen.

De staat betoogt dat Nederlandse verplichtingen vooral inspanningsverplichtingen zijn, geen garantie op specifieke uitkomsten, en dat de Klimaatwet monitoring en bijsturing mogelijk maakt. Ook wees zij op het internationale en bindende karakter van veel klimaatbeleid en stelde dat Greenpeace onvoldoende heeft aangetoond dat er een concreet en onmiddellijk levens- of welzijnsrisico voor Bonairianen bestaat. Volgens berekeningen van adviesbureau HKV zou bij het meest extreme scenario maximaal 1,6% van het bebouwde gebied van Bonaire in 2100 onder water kunnen staan, nog zonder adaptatiemaatregelen.

Een belangrijk twistpunt is of Nederland zijn bijdrage juridisch moet berekenen volgens een ‘fair share’‑methode (rekening houdend met historische emissies en welvaart); de staat stelt dat daarvoor geen rechtsgrond bestaat in het VN‑klimaatakkoord of recente jurisprudentie. De Staat concludeerde dat Greenpeace niet heeft bewezen dat huidig beleid strijdig is met het EVRM of nationaal recht. De behandeling gaat verder met nadruk op adaptatiemaatregelen voor Bonaire.