Auke op zondag: Vijftien

In dit artikel:

Vijftien jaar na 10.10.10 — de ingrijpende datum van 10 oktober 2010 toen de structuur van het Koninkrijk veranderde en delen van de Nederlandse Antillen een nieuwe status kregen — ging vrijwel ongemerkt voorbij. Op het nationale platform Levende Geschiedenis stonden geen herdenkingen of re-enactments, en er waren geen grote publieke manifestaties in Europees of Caribisch Nederland om het jubileum zichtbaar te maken.

De auteur tekent dat dit een gemiste kans is: juist zo’n mijlpaal had gebruikt kunnen worden om de urgente, onopgeloste sociale problemen in het Koninkrijk scherp te tonen. In beeldspraak wordt een denkbeeldig tafereel geschetst op het Haagse Wilhelminaplein — met aan de ene kant bureaucratische taferelen en aan de andere kant demonstrerende Bonairianen — om de kloof tussen bestuurlijke macht in Den Haag en levensrealiteit in Caribisch Nederland te illustreren. Op het balkon van het Pasangrahan staan politici minzaam te praten terwijl onder hen mensen worstelen.

De kern van de kritiek is concreet: vijftien jaar later leven nog steeds veel inwoners van de Caribische eilanden onder schrijnende armoede. Tekorten aan betaalbare huisvesting, hoge kosten van levensonderhoud, overbevolking, milieuproblemen en een hoog percentage laaggeletterdheid leiden tot zorgelijke sociale gevolgen, zoals meergezinnen in kleine woningen en een verhoogde kans op huiselijk geweld. Dat sommige cijfers en omstandigheden zijn verbeterd neemt niet weg dat fundamentele ongelijkheden blijven bestaan.

Tegelijk wordt opgemerkt dat politiek theater vaak verstrikt raakt in beloften en symboliek, terwijl het echte werk — beleidsverantwoordelijkheid en machtstoedeling — bij Den Haag ligt. De schrijver roept impliciet op tot eerlijkere erkenning van die machtsverhouding: als het Koninkrijk veranderingen wil zien, moet de Haagse politiek haar rol nemen en de erfenis van 10.10.10 actief aanpakken in plaats van het jubileum te laten verwateren tot een vergeten datum.